* * * 78 toeren klassiek * * *

Joseph Hollman (Maastricht, 16.10.1852 - Prijs, 31.12.1926): Nederlands cellist en componist. Ging op z'n 14e naar het conservatorium van Brussel, had les van Isidore Deswert (cello) en François-Joseph Fétis en Charles Bosselet (compositie).
1870: Behaalde conservatoriumdiploma met een Premier Prix. Daarna celloles bij Léon Jacques Jacquard (Parijs) en Charles Davidoff (St. Petersburg).
1875: debuut in Parijs. In Parijs maakte hij kennis met o.a. Edouard Lalo, Jules Massenet en Camille Saint-Saëns. Concertreizen leiden hem door West-Europa, Rusland en Amerika.
1885: debuut in Londen, treedt op met Camille Saint-Saëns als duo-partner.
Vanaf 1916 woonde hij in Parijs.

Koning Willem III benoemde Hollman tot 'Koninklijk violoncellist'. Hij gaf les aan de zoon van de Japanse keizer.
Verscheidene composities zijn aan hem opgedragen w.o. het tweede celloconcert op. 119 van Saint-Saëns (1902), en het dubbelconcert La muse et le poète (1910; opgedragen aan Hollman en Ysaÿe).

Hij heeft in 1906 in ieder geval 13 78t.platen voor Victor opgenomen, ook als begeleider van Ernestine Schumann-Heink (2), Emma Eames (3), en een duet van Emma Eames met Emilio de Gogorza.
In 1916 en 1918 heeft hij voor Pathé opgenomen, o.m. Pathé 9516 (Rubinstein, Melodie; la Cinquantaine, Marie) en in 1918 Pathé 9509 (Werther; Le cygne).

Jan Blockx (Antwerpen, 15.01.1851 - Kapellenbos, 26.05.1912): Belgisch componist, docent en musicus. Studeerde aan de Vlaamsche Muziekschool te Antwerpen bij Peter Benoît, en bij Carl Reinecke (Leipzig). Volgde in 1901 Benoît op als directeur van het conservatorium. Componeerde o.a. de opera's De Herbergprinses en De bruid der zee. Verder het ballet-pantomime Milenka, en een reeks Vlaamsche dansen.

Beide opnamen beginnen met een dubbele tik, waarschijnlijk door het aanzetten van de opname-apparatuur.

1 Camille Saint-Saëns: Le cygne 2:32
Joseph Hollman, cello (+ pianobegeleiding)
78t 25 cm: Victrola 64046 B-3027-1
Opname New York, 19-01-1906

2 Jan Blockx: Sérénade 3:19
Joseph Hollman, cello; Victor Orchestra o.l.v. Walter B. Rogers
78t 30 cm: Victor 74045 C-3080-1
Opname New York, 01-02-1906

Download mp3

Het Kolisch Strijkkwartet werd in 1920 opgericht in Wenen, oorspronkelijk als het Wiener Streichquartett, gecoached door Arnold Schönberg.

De bezetting:

Rudolf Kolisch (20.07.1896 - 01.08.1978), eerste viool. Hij studeerde viool bij Ottokar Sevcik, compositie bij Franz Schreker en directie bij Franz Schalk. In 1919 begon hij te studeren bij Arnold Schönberg, die zijn zwager werd. Die liet Kolisch spelen in de Verein für musikalische Privataufführungen, waaruit het Wiener Streichquartett ontstond dat zowel Schönbergs muziek als het traditionele kwartetrepertoire uitvoerde volgens de principes van Arnold Schönberg. Rond 1927 ontstond het Kolisch Quartet. Veel componisten zoals Alban Berg, Anton Webern, Béla Bartók en natuurlijk Arnold Schönberg zelf, hebben muziek voor dit kwartet geschreven. Het kwartet strandde in Amerika in het begin van de oorlog, waarna het spoedig ontbonden werd omdat de leden zekerheid zochten in de Amerikaanse symfonie-orkesten. Kolisch nam in 1944 het leiderschap over van het befaamde Pro Arte Quartet.
Lees meer over hem op Wikipedia.

Felix Khuner (1906-1991): tweede violist, kwam in 1927 bij het kwartet. Lees ook over hem op Wikipedia.

Eugene Lehner (1906-1997): eigenlijke naam Jenö Léner, maar een andere dan de beroemde primarius van het Léner Strijkkwartet. Studeerde viool bij Jenö Hubay en compositie bij Zoltan Kodály. Hij speelde altviool van 1926-1939 in het Kolisch Kwartet, speelde daarna 39 jaar in het Boston Symphony Orchestra. Gaf ook veel les, o.a. aan het Juilliard Quartet en aan ons eigen Schönberg Kwartet, lees daarover hier.

Benar Heifetz, cello (van 1927-1939).

Het kwartet heeft opnamen gemaakt voor Columbia:
Wolff: Italiaanse serenade (1929)
Mozart: kwartetten KV 465 (1940) en KV 575 (1934)
Schubert: kwartetten no.13 en 15 (1934) en de Quartettsatz in c. (1934)
Bartok: Strijkkwartet no.5, helaas niet uitgebracht (1940)
Arnold Schönberg: de 4 strijkkwartetten (1936-37)

Voor Victor:
Mozart: Kwartet KV 589 (1938).

Wolfgang Amadeus Mozart: Strijkkwartet no.22 in Bes KV 589 (1790)
1 allegro 8:19
2 larghetto 6:08
3 moderato 7:26
4 allegro assai 3:34
Kolisch Quartet
78t 30 cm: Victor M-407 14626-14628 09704-9
Opname RCA-Victor studio's California, 1938
Totale tijd: 25:27

Download mp3

Serge Koussevitzky (Vyshny Volochyok, 26.07.1874 - Boston 04.06.1951): dirigent, componist en contra-bassist. Opgeleid in Moskou, studeerde contrabas en muziektheorie bij Rambusek.
1894-1905: werd contrabassist in het Bolshoi Theaterorkest
1905: Studeerde in Berlijn bij Arthur Nikisch
1908: debuut in Berlijn - hij had zelf de Berliner Philharmoniker gehuurd.
1909: stichtte zijn eigen orkest in Moskou en richtte een uitgeverij op: "Éditions Russes de Musique" met o.a. Scriabin, Stravinsky, Rachmaninoff en Medtner in zijn catalogus.
1909-1920: trad op in Europa als contrabassist-virtuoos
1917-1920: dirigent van het Staats-Filmharmonisch Orkest van Petrograd
1921-1929: hij organiseerde in Parijs de Concerts Koussevitzky.
1924-1949: dirigent van het Boston Symphony Orchestra. Hij maakte dit orkest tot een van de leidende orkesten van Amerika.
Koussevitzky was een groot voorvechter van eigentijdse muziek. Hij bestelde een groot aantal composities bij vooraanstaande componisten als Honegger (Pacific 231), Gershwin (2e rapsodie), Roussel (Suite in F). Voor de 50ste verjaardag van het Boston Symphony Orchestra bestelde hij o.a. bij Ravel (pianoconcert in G), Prokofjev (4e symfonie), Hindemith (concert voor strijkers en blazers) en Stravinsky (Symphonie de Psaumes).

De "Surprise" Symfonie van Haydn is de tweede van de 12 Londense symfonieën. Na ca. 0:40 in het tweede deel komt het plotseling hard gespeelde akkoord, waar de symfonie zijn naam aan te danken heeft.

Joseph Haydn: Symfonie no.94 in G "Surprise" H.I/94 (1791) 20:36
1 adagio cantabile - allegro vivace 6:09
2 andante 7:11
3 allegro molto 3:47
4 allegro molto 3:29
Boston Symphony Orchestra o.l.v. Serge Koussevitzky
78t 30 cm: HMV D 1735-1737 (6-0777~80; 6-0776; 6-0781)
CVE 48983; 48986; 48984-T1; 48985; 48987-T1; 48988
Opname Boston, 22-04-1929

Download mp3

Joseph Szigeti (05.09.1892 - 19.02.1973): Hongaars violist. Wonderkind. Studeerde in Budapest bij Jenö Hubay.
Ferruccio Busoni werd zijn vriend en mentor, had een grote invloed op hem en maakte dat Szigeti de klassieke muziek serieus nam.
1913: na een aanval van tuberculose naar een Zwitsers sanatorium (Davos). Daar begon een levenslange vriendschap met Béla Bartók.
1917: benoemd tot professor aan het conservatorium van Genève
1919: huwelijk met Wanda Ostrowska. Hun dochter Irene trouwde in 1940 met pianist Nikita Magaloff.
1925: debuut in Amerika, op uitnodiging van Leopold Stokowski
1939: Szigeti emigreerde naar Amerika (Californië).
1960: stopte als uitvoerend musicus, emigreerde naar Zwitserland, ging lesgeven.

Sir Thomas Beecham (29.04.1879 - 08.03.1961): Engels dirigent en impresario. Had les in compositie maar was in wezen autodidact, werd daarom soms door collega's als "amateur" beschouwd. Debuut als dirigent in 1899. Stichtte in 1906 het New Symphony Orchestra (het latere Royal Albert Hall Orchestra) en in 1909 het Beecham Symphony Orchestra, een jong orkest met o.a. Albert Sammons, Lionel Tertis en Eric Coates. Dankzij het kapitaal van zijn vader kon hij operavoorstellingen organiseren met sterren als Feodor Chaliapin en assistent-dirigenten als Bruno Walter en Percy Pitt. In 1915 vormde hij het Beecham Opera Company. In 1916 werd hij geridderd (Sir) en volgde hij zijn vader op als baronet.
Enkele highlights:
1915-1920: Hallé Orchestra
1915-1919: London Symphony Orchestra
1932-1939: London Philharmonic Orchestra (opgericht samen met Malcolm Sargent)
1941-1944: Seattle Symphony Orchestra
1946-1961: Royal Philharmonic Orchestra (door hemzelf opgericht)

Ik heb de plaatkanten gewoon achter elkaar geplakt, dus zoals men het in die tijd afspeelde. Dat leidt soms tot aparte overgangen, omdat de melodie soms stopt en dan weer doorgaat, of omdat enkele akkoorden herhaald worden.

Felix Mendelssohn: Vioolconcert in e op.64:
1 allegro molto appassionato 12:15
2 andante 8:15
3 allegro non troppo - allegro molto vivace 6:20
Joseph Szigeti, viool
London Philharmonic Orchestra o.l.v. Sir Thomas Beecham
78t 30 cm: Columbia LX 262-265
CAX 6932-2; 6933-2; 6934-1; 6935-2; 6936-1; 6937-1; 6938-1
Opname 27-09-1933
Totale tijd: 26:51

Nicolo Paganini:
4 Capriccio no.9 "La chasse" 2:57
Joseph Szigeti, viool
78t 30 cm: Columbia LX 293 CAX 6939-1
Opname 27-09-1933

Download mp3

Het is tijd om enkele 78t.platen te uploaden die ik heb van de wereldberoemde Engelse hoboïst Leon Goossens (12.06.1897 - 13.02.1988). Zijn grootvader, Eugène Goossens (1845-1906), violist en dirigent, emigreerde vanuit België naar Engeland. Zijn zoon Eugène Goossens II (1867-1958), ook dirigent en violist, had buiten Leon nog 4 kinderen die allen musici werden:
Eugene Goossens III (1893-1962), dirigent en componist
Marie Goossens (1894-1991), harpiste
Adolphe Anthony Goossens (1896-1916), hoornist, gesneuveld in de eerste wereldoorlog
Sidonie Goossens (1899-2004), harpiste.

Tijdens de eerste oorlog sneuvelde zijn broer en werd hijzelf zwaar gewond.
Hij speelde vanaf z'n 15e in het Queen's Hall Orchestra o.l.v. Sir Henry J. Wood, en vanaf 1932 in het London Philharmonic Orchestra o.l.v. Sir Thomas Beecham.
Veel componisten hebben werk voor hem geschreven, zoals Sir Edward Elgar, Ralph Vaughan Williams, Rutland Boughton, zijn broer Eugene Goossens III, Gordon Jacob, Malcolm Arnold, Cyril Scott, Sir Arnold Bax, Sir Arthur Bliss en Benjamin Britten.
Hij had veel leerlingen, w.o. Evelyn Barbirolli-Rothwell, Joy Boughton (dochter van de componist Rutland Boughton) en Peter Graeme.
Het hoboconcert van Vaughan Williams is overigens een van mijn favorieten.
In 1962 had hij een zwaar auto-ongeluk, waardoor hij enige jaren niet kon spelen.

Walter Susskind (01.05.1913 - 25.03.1980), ook in het begin van zijn carrière Walter Süsskind: in Praag geboren dirigent en componist. Zijn vader was muziekcriticus, zijn moeder pianolerares. Op het conservatorium had hij les van Josef Suk (schoonzoon van Dvorák) en Georg Szell. Twee dagen voor de Duitse invasie vluchtte hij in 1939 naar Engeland. Hij speelde als pianist in het door hem opgerichte Czech Trio. Na de oorlog naturaliseerde hij tot Brits staatsburger. Enkele aanstellingen:
1934-1937: Opera Praag, assistent van Georg Szell
1942-1947: Carl Rosa Opera Company
1946-1952: Scottish Orchestra
1953-1955: Victorian Symphony Orchestra (later het Melbourne S.O. genoemd)
1956-1965: Toronto Symphony Orchestra
1968-1975: Saint Louis Symphony Orchestra
Hij maakte zijn eerste platen in 1944. Er zijn veel opnamen van hem als begeleider van o.a. Pierre Fournier, Arthur Rubinstein, Moura Lympany, Solomon, Yehudi Menuhin, Ginette Neveu en Jascha Heifetz.

T.a.v. de opnamedata van het Scarlatti-concert: qua matrijsnummers zou je denken dat alles in 1947 opgenomen zou moeten zijn, maar de CHARM database stelt dat plaatkanten 2 en 3 in 1949 opgenomen zijn. Ik hou me maar aan de gegevens van die database.

Wat een prachtige hoboïst was dit toch. Geweldig mooie toon.

Leon Goossens, hobo:

1 Händel: Concerto grosso in Bes 7:22
adagio - allegro - siciliana (largo) - vivace
London Philharmonic Orchestra o.l.v. Eugene Goossens II
78t 30 cm: HMV C.2993 2EA.5308-1a / 2EA.5309-2
Opname 02-09-1937

2 Domenico Scarlatti, arr. Bryan: Concerto no.1 in G 11:56
canzonetta - polonaise - minuet - aria - tarantella
Philharmonia String Orchestra o.l.v. Walter Susskind
78t 30 cm: Columbia DX 8347-8
CAX 9870-3; 9879-1; 9880-3
Opname 22-04-1947; 28-05-1949

3 Gabriel Pierné: Aubade 2:39
Gerald Moore, piano
78t 30 cm: Columbia DX 8347 CAX 9974-1
Opname 16-06-1947

4 Tomaso Albinoni, arr. Paumgartner: Concert in D op.7 no.6 7:47
allegro - adagio - allegro
  Philharmonia String Orchestra o.l.v. Walter Susskind
78t 30 cm: Columbia DX 1753
CAX 10774-1 / 10779-1
Opname 27-03-1950

Download mp3

Nico Treep (Groningen, 1897 - Blaricum, 18.06.1945): Nederlands violist en dirigent. Leerling van Louis Zimmermann.
1925 eerste violist van het Gesellschaft der Musikfreunde in Wenen.
1926: Treep formeerde een speciaal omroeporkestje voor de Hilversumsche Draadlooze Omroep om populaire en licht-klassieke muziek te spelen. De AVRO vormde dit orkest om tot een volwaardig omroeporkest: het HDO Omroeporkest. Dit orkest bestond hoofdzakelijk uit leden van het Tuschinsky Bioscooporkest, die werkloos dreigden te worden vanwege de opkomst van de geluidsfilm.
Treep is 2x getrouwd geweest: met Madeleine Vink (1921-1931) en met zangeres Hélène Cals (1932-1937, tot haar dood).

AVRO-Bode 29-09-1933 jaargang 6 nr 39

Ik heb geprobeerd op basis van de CHARM database en de Classical Discography van Michael Gray een voorlopige discografie samen te stellen van de opnamen die Nico Treep voor Columbia in 1929 gemaakt heeft, zie onderstaand schema.
Hij heeft met het AVRO orkest 21 plaatkanten opgenomen, die ook alle zijn uitgebracht.
Er staan enige inconsistenties in de databases, m.n. wat betreft de bestelnummers. Voor correcties en/of aanvullingen houd ik me aanbevolen.

Nr	Titel	Matrijsnr	Bestelnr Columbia	Opname
01	J.Strauss: Kaiserwalzer	WFX 187	D 17206	1929 06 08
02	Waldteufel: Etincelles op.229	WFX 188	D 17208
03	Delibes – “Le roi l’a dit”	WFX 189	D 17205
04	Gounod – “Faust”: Balletmuziek deel 1	WFX 190	D 17203
05	Gounod – “Faust”: Balletmuziek deel 2	WFX 191	D 17203
06	Gounod – “Faust”: Balletmuziek	WFX 192	D 17204? D 17207?
07	Gounod – “Faust”: Ballet music	WFX 193	D 17204
08	Grieg: Heart’s wounds op.34 no.1	WFX 194	D 17207
09	Grieg: The last spring op.34 no.2	WFX 195	D 17209
10	Wagner – “Tannhäuser”: Pilgrims chorus	WFX 196	D 17197	1929 06 09
11	Gounod – “Faust”: Soldiers chorus	WFX 197	D 17194?
12	J. Strauss: An der schönen blauen Donau	WFX 198	D 17195
13	Beets: Matrozenlied	WFX 199	D 17195
14	Sousa: Diplomats march	WFX 200	D 17199
15	Kindergedachten	WFX 201	D 17199
16	Nicolai – “Die lustigen Weiber von Windsor”: ouverture	WFX 202	D 17208	1929 06 10
17	Nicolai – “Die lustigen Weiber von Windsor”: ouverture	WFX 203	D 17208
18	Kéler: Hongaarse blijspel-ouverture op.108	WFX 204	D 17205
19	Massenet: Sous les tilleuls	WFX 205	D 17210
20	Järnefeldt: Berceuse in g	WFX 206	D 17210
21	Delibes – “Le roi l’a dit”: Ouverture	WFX 207	D 17205

A.V.R.O. Orkest o.l.v. Nico Treep:

1 Gounod: Balletmuziek uit "Faust" 7:31
78t 30 cm: Columbia D 17203 WFX 190 / WFX 191
Opname 08-06-1929

2 Léo Delibes: "Le Roi l'a dit" 4:40
3 Béla Kéler: Hongaarsche blijspel ouverture 3:57
78t 30 cm: Columbia D 17205 WFX 189 / WFX 204
Opname 08-06-1929 / 10-06-1929

Download mp3

Archie Camden in 1953

Een zeer bekende opname van het fagotconcert van Mozart uit 1926. Archie Camden is geweldig op dreef: in de cadens van het derde deel komen in sneltreinvaart enkele fragmenten uit Mozart-opera's voorbij. En wat een prachtige opname voor een bijna 90 jaar oude opname! Geweldige klank van de fagot. Het spelplezier spat ervan af.

Archie Camden (Newark, 09.03.1888 - Wheathampstead, 16.02.1979): Engels fagottist. Kreeg op zijn 15e een beurs van Hans Richter en ging in Manchester studeren bij de Weense fagottist Otto Schieder. Hij speelde vanaf 1906 samen met Schieder in het Hallé Orchestra en verving hem in 1914 als eerste fagottist.
1933-1946: BBC Symphony Orchestra.
Daarna Royal Philharmonic Orchestra.
Ook gaf hij les aan de conservatoria van Manchester (1914-1933) en Londen.
Hij bleef professioneel actief tot zijn 80ste en had dus een carrière van ca. 65 jaar!
Archie Camden schreef een boek: Bassoon technique (1962).
Hij was getrouwd met de celliste, pianiste en componiste Jan Kerrison. Zijn twee zonen waren bekende musici: Kerry (1936-2010) was fagottist, Anthony (1938-2006) was hoboïst.

Andere opnamen van de Ierse dirigent Hamilton Harty (04.12.1879 - 19.02.1941) op mijn blog vind je hier.

Wolfgang Amadeus Mozart: Fagotconcert in Bes KV 191 (1774) 19:19
1 allegro 7:21
2 andante ma adagio 7:16
3 rondo: tempo di minuetto 4:42
Archie Camden, fagot; orkest o.l.v. Hamilton Harty
78t 30 cm: Columbia L 1824-1826 (W)AX 1387-1391
Opname 30-03-1926

Jean Baptiste Senaillé, arr. Archie Camden
4 allegro spirito 2:10
Archie Camden, fagot; orkest o.l.v. Hamilton Harty
78t 30 cm: Columbia L 1826 (W)AX 1392
Opname 30-03-1926

Download mp3

Charles Münch

Charles Münch (1891-1968): in de Elzas (Duitse deel, na 1919 Frans) geboren dirigent en violist. Broer van dirigent Fritz Münch, neef van dirigent en componist Hans Münch. Zijn vader was organist en koordirigent Ernst Münch (1859-1928). Studeerde viool bij Carl Flesch (Berlijn) en Lucien Capet (Parijs). Vocht in het Duitse leger tijdens de eerste wereldoorlog, overleefde een gifgas-aanval in Péronne en werd gewond in Verdun.
1920: aanstelling als viooldocent aan het conservatorium van Strassbourg.
1926-1933: Was concertmeester onder Hermann Abendroth, Wilhelm Furtwängler en Bruno Walter. Debuut als dirigent in 1932. Daarna bij veel Franse orkesten gedirigeerd, o.a.:
1935-1938: dirigent van Société Philharmonique de Paris, daarna directeur;
1937-1946: Orchestre de la Société des Concerts du Conservatoire
1937-1945: gaf directie aan het Conservatoire de Paris
1949-1962: dirigent van Boston Symphony Orchestra
1951-1962: directeur van Tanglewood Music Festival
Münch was pleitbezorger van eigentijdse Franse muziek. Bevriend met o.a. Arthur Honegger, Albert Roussel, Francis Poulenc en Florent Schmidt.
1954: zijn boek "Je suis chef d'orchestre" uitgebracht in Frankrijk.

Arthur Honegger

De tweede symfonie van Arthur Honegger voor strijkorkest en trompet was besteld door de Zwitser Paul Sacher voor het 10-jarig bestaan van het Kamerorkest van Basel. Het debuut vond plaats op 18 mei 1942 o.l.v. Paul Sacher.
Kijk hier voor een upload van Honegger's Cantate de Noel, gedirigeerd door Sacher in een Philips-opname uit 1954.
Van Honegger komt de cynische quote: "Het publiek wil geen nieuwe muziek. Het belangrijkste dat het eist van een componist is dat hij dood is".

Nr	Deel	Matrijs	Disque Gramophone	Opname
01	1	2LA 3855-1	W-1600	1942 10 15
02	1	2LA 3856-1	W-1600	1942 10 16
03	1, 2	2LA 3857-3	W-1601	1944 03 01
04	2	2LA 3858-2	W-1601	1944 03 01
05	3	2LA 3859-2	W-1602	1942 10 16
06	3	2LA 3860-1	W-1602	1942 10 16

Arthur Honegger: Symphonie no.2 pour orchestre à cordes et trompette (1941)
1 molto moderato - allegro 10:09
2 adagio mesto 7:01
3 vivace non troppo 4:51
Orchestre de la Société des Concerts du Conservatoire, Paris
o.l.v. Charles Münch
Disque Gramophone W-1600 ~ W-1602
Totale tijd: 22:01

Download mp3

Felix Weingartner, voluit Paul Felix Weingartner, Edler von Münzberg (Zara, 02.06.1863 - Winterthur, 07.05.1942): Oostenrijks dirigent, componist en pianist. Studeerde bij Wilhelm Mayer (1831-1898), die ook les gaf aan Ferruccio Busoni, en had les van Carl Reinecke en Salomon Jadassohn. Werd in Weimar een van de leerlingen van Franz Liszt.
1884: Liszt hielp met de productie van de opvoering van Weingartners opera Sakuntala. Werd dirigent bij de opera van Königsberg
1885-1887: Kapellmeister in Danzig
1887-1889: Hamburg
1889-1891: Mannheim
1902: dirigeerde in Mannheim alle 9 symfonieën van Beethoven
1907-1910: Wiener Hofoper, als opvolger van Gustav Mahler
1908-1927: Wiener Philharmoniker
1912-1914: Kapellmeister in Hamburg (opnieuw), en Boston Opera Company (U.S.A.)
1927-1934: Bazel Symfonie-Orkest
Weingartner gaf ook les (o.m. aan Paul Sacher en Josef Krips). Hij gebruikte daarbij filmopnamen van zichzelf als didactisch hulpmiddel. Op Facebook staat een filmpje waarop we Weingartner de ouverture van Der Freischütz van Weber zien dirigeren, met Marcel Moyse als fluitist in het orkest. We zien een sobere manier van dirigeren.

Weingartner componeerde 11 opera's, 7 symfonieën, 4 symfonische gedichten, liederen en kamermuziek in een laat-romantische stijl.

Hij was de eerste die alle 9 symfonieën van Beethoven op de plaat zette, en de tweede (na Leopold Stokowski) die de 4 symfonieën van Brahms opnam.
Een dirigent, dichter in de sfeer van Toscanini dan in de sfeer van Furtwängler. Een hekel aan overdreven geromantiseer en tempi e.d., om die reden felle kritiek op Hans vond Bülow. Verfrissend, zeker gezien de tijd waarin hij dirigeerde.
In 1910 en 1913 nam hij enkele platen op met zijn 3e vrouw mezzo-sopraan Lucille Marcel (1877-1921) (hij is in totaal 5 keer getrouwd geweest) en nog 2 orkestplaten in 1914. Vanaf juni 1923 tot februari 1940 heeft hij veel complete werken voor Columbia opgenomen.

1 J.S.Bach: Suite no.3 in D BWV 1068 17:54
ouverture - air - gavotte - bourrée - gigue
Orchestre de la Sociétédes Concerts du Conservatoire, Paris
Felix Weingartner, dirigent
78t 30 cm: Columbia LX 8480-2 (automatische koppeling)
CLX 2154-3; 2155-2; 2153-1; 2156-2; 2157-1
Opname 11-05-1939

2 Luigi Boccherini: uit Kwintet in E: Menuet op.13 n0.5 3:17
78t 30 cm: Columbia LX 8482 CLX 2164-1
Opname 11-05-1939

Download mp3

Samuel Coleridge-Taylor (15.08.1875 - 01.09.1912): Engels componist en dirigent. Geboren uit een Creoolse vader uit Sierra Leone en een Engelse moeder. Eigenlijke achternaam Taylor, met twee voornamen: Samuel Coleridge.
Op het Royal College of Music studeerde hij viool, en compositie bij Charles Villiers Stanford.
Hij trouwde in 1899 met Jessie Walmisley, het echtpaar kreeg twee kinderen: Hiawatha en Avril.
Coleridge-Taylor maakte 3 reizen naar Amerika, werd in 1904 zelfs door President Theodore Roosevelt ontvangen.
Hij was tijdens zijn leven erg populair als componist van romantische werken.
Hij schreef één opera, Thelma, in 1907-1909, die pas in 2003 werd teruggevonden door musicologe Catherine Carr, en in 2012, een eeuw na zijn vroege dood, in première ging.
Hij stierf op 37-jarige leeftijd aan de gevolgen van longontsteking.

Malcolm Sargent (29.04.1895 - 03.10.1967); "Sir" sinds 1947. Engels dirigent, organist en componist. Grote naam als koordirigent ook. Enkele highlights:
1928 tot zijn dood: koordirigent van het Royal Choral Society
1932: ernstige aanval van tuberculose, die hem enkele jaren verhinderde om te dirigeren
1936: maakte zich onbemind bij orkestmusici door in een interview te stellen dat orkestmusici geen "job for life" verdienden. Extra zuur omdat juist de orkestmusici hem erg gesteund hadden tijdens zijn ziekte. Vanaf toen had hij een gespannen relatie met Britse orkesten.
1939 - 1942: eerste dirigent Hallé Orchestra
1942 - 1948: eerste dirigent Liverpool Philharmonic Orchestra
1948 - 1967: eerste dirigent van de "Proms"
1950 - 1957: eerste dirigent BBC Symphony Orchestra
Een incomplete discografie van platen van Malcolm Sargent is hier te vinden: deze opname staat er helaas niet bij.
Op mijn blog staat nog een opname van Sargent met muziek van Coleridge-Taylor, n.l. de Othello-suite.

Coleridge-Taylor: Petite suite de concert op.77 (1911)
1 La caprice de Nanette 3:30
2 Demande et reponse 4:40
3 Un sonnet d'amour 3:26
4 La tarantelle fretillante 2:27
London Symphony Orchestra o.l.v. Malcolm Sargent
78t 30 cm: HMV C 2372-3 (32-2713~6)
2B 1399-2A; 1400-2; 1093-1A; 1096-2A
Opname Londen, 23-09-1931
Totale tijd: 14:03

Download mp3

André Messager

André Messager (Montluçon, 30.12.1853 - Parijs, 24.02.1929): Franse componist, organist, pianist en dirigent. Hij had les van Camille Saint-Saëns en Gabriel Fauré en werd een belangrijke figuur in het muzikale leven van Parijs en Londen.
Als dirigent had hij een grote naam en dirigeerde o.m. de Opéra-Comique (Parijs), de Opéra (Parijs), het Orchestre de la Société des Concerts du Conservatoire (Parijs) en Royal Opera House Covent Garden (Londen).
Hij dirigeerde de wereldpremières van Pelléas et Mélisande (Debussy), Louise (Charpentier) en Grisélidis (Massenet).
Verder componeerde hij 31 opera's en operettes, 10 balletten, 2 cantates, 1 symfonie en andere instrumentale muziek.
De opera Isoline, conte de Fées, werd geschreven in 1888, op een libretto van Catulle Mendès.

Op deze blog staat nog een andere opname met balletmuziek uit Isoline, gedirigeerd door Georges Lauweryns, een HMV-opname uit 1929 op 2 25cm 78t.platen.
Verder kun je een opname vinden met André Messager als dirigent met muziek van Chabrier, opgenomen in 1918 voor Columbia.

François Ruhlmann (Brussel, 11.01.1868 - 1948): Belgisch dirigent.
Opgeleid aan het conservatorium van Brussel, had o.a. les van Joseph Dupont (1838-1899).
Speelde vanaf z'n 7e tot z'n 14e in het orkest van het Munttheater in Brussel.
1892: debuut als dirigent in Rouen, dirigeerde daarna in Luik, Antwerpen en Brussel.
1905: dirigeerde Carmen bij de Opéra-Comique, Parijs
1906-1914: eerste dirigent Opéra-Comique, Parijs
1914-1948: dirigent van de Opéra, Parijs, behalve:
1920-1921: dirigent Théâtre de la Monnaie, Brussel
1922-1923: dirigent Opéra-Comique
Hij was ook dirigent bij de Concerts Colonne.
Ruhlmann dirigeerde minstens 19 opera-premières, o.m. L'Heure Espagnole (Ravel, 1911) en La vida breve (De Falla, 1913).
Hij nam op voor Pathé, ook een aantal complete opera's in de akoestische periode, zoals Rigoletto, Faust, Il Trovatore (in het Frans) en Carmen.

De 2 78t.platen van deze upload hebben in 1933 een Grand Prix du Disque gewonnen. Dus neem ik aan dat de opname uit 1932 of 1933 komt.

André Messager: "Isoline": Balletmuziek
1 Pavane des Fées 3:54
2 Entrée d'Isoline et Mazurka 3:30
3 Entrée de la première danseuse et scène de la séduction 4:20
4 Valse et finale 4:03
François Ruhlmann, dirigent
78t 30 cm: Pathé X.96.206-7 350165~8 MCI
Totale tijd: 15:47

Download mp3

Marius-François Gaillard (Parijs, 13.10.1900 - Évecquemont, 23.07.1973): Frans componist, pianist en dirigent. Opgeleid aan het conservatorium van Parijs, had les van Louis Diémer en Georges Falkenberg (de laatste was ook de leraar van Messiaen). Was een bekend pianist, werd ook gezien als een veelbelovend componist. Hij componeerde o.m. filmmuziek, b.v. voor Les hallucinations de Baron von Munchhausen (1911), Eldorado (1921), Judex (1934), La route Impériale (1935), Club de femmes (1936), Les hommes nouveaux (1936), Fort Dolorès (1939) en They made me a fugitive (1947).
In 1920 was hij de eerste die het complete pianowerk van Debussy in 3 concerten speelde. Hij herhaalde dat in 1922. De weduwe van Debussy was zeer tevreden over de concerten en schonk Gaillard in 1921 een manuscript van Debussy.
In 1929 dirigeerde hij de première van Intégrales (Varèse) in Parijs. Gaillard organiseerde concertseries om eigentijdse muziek te promoten.
Hij is ondanks zijn populariteit in de periode tussen de 2 wereldoorlogen nu helaas zo goed als vergeten.

De 6 Duitse Dansen KV 571 heeft Mozart in 1789 gecomponeerd.
"Der Schauspieldirektor" is een komisch Singspiel uit 1786.

W.A. Mozart:
1 6 Deutsche Tänze KV 571 11:05
2 "Der Schauspieldirektor" KV 486: Ouverture 3:51
L'Orchestre Symphonique Marius-François Gaillard
78t 30 cm: Odeon 123.890-1 xxB 7432-1; 7433-1; 7434-1; 7431-1
Opname 28-10-1947

Download mp3

Lili Kraus (03.04.1903 - 06.11.1986): Hongaars pianiste, studeerde op het Conservatorium in Budapest met als docenten Béla Bartok, Zoltán Kodály en Severin Eisenberger. Vervolgde haar studie in Wenen bij Eduard Steuermann en Artur Schnabel.
Gaf van 1925-1931 zelf les aan het Weense conservatorium.
Vormde van 1934 tot 1945 een duo met de Poolse violist Szymon Goldberg (1909-1993).
Van 1942-1945 waren de families van Lili Kraus en Szymon Goldberg in diverse Japanse kampen geïnterneerd in Nederlands Indië, waar ze in 1942 op tournee waren.

Na de oorlog heeft ze (te) veel tournees gedaan, en vestigde ze zich in de Verenigde Staten.

Mede dankzij Artur Schnabel werd ze een specialist in Mozart, Schubert en Beethoven, ook heeft ze mooie opnamen gemaakt van pianomuziek van Béla Bartok.

In 1982 stopte ze met optreden. Ze was in 1930 getrouwd met Otto Mandl.

Op Youtube zijn diverse filmpjes van haar te zien: interview, Schubert impromptu, Bartok.

Meer informatie over Lili Kraus hier.

Szymon Goldberg (01.06.1909 - 19.07.1993): Pools violist, leerling van Carl Flesch (1873-1944).
1925-1929: concertmeester van Dresden Philharmonisch Orkest
1929-1934: concertmeester van Berliner Philharmoniker
1930-1934: speelde in een trio met Paul Hindemith (altviool) en Emmanuel Feuermann (cello)
1934-1945: duo met Lili Kraus (1903-1986), piano
1942-1945: families van Goldberg en Lili Kraus geïnterneerd in kampen door Japanners in Nederlands Indië
1953: genaturaliseerd tot Amerikaan
1951-1965: gaf les op Aspen Music School
1955: Richtte het Nederlands Kamerorkest op, dirigeerde dit orkest tot 1979
1977-1979: dirigent van Manchester Camerata
Hij gaf les in Yale University, Juilliard School (N.Y.C.), Curtis Institute of Music (Philadelphia), Manhattan School of Music (N.Y.C.)
1990-1993: dirigent van New Japan Philharmonic in Tokio
In 1985 was zijn eerste vrouw overleden, 3 jaar later trouwde hij met de Japanse pianiste Miyoko Yamane.

Er is in 2005 een zeer lezenswaardig boek verschenen over de Japanse kamp-ervaringen van Lili Kraus en Szymon Goldberg, geschreven door Frans Schreuder, die haar als jongen in een Japans kamp heeft horen spelen en die goed bevriend met Lili Kraus is geweest. (Het tweede deel van dat boek gaat over de kampervaringen van Corry Vonk en Wim Kan, geschreven door Nadet Somers) .

Titel: Gestrand in Indië, Muziek en cabaret in gevangenschap.

Schrijvers: Nadet Somers en Frans Schreuder

Uitgeverij: Walburg Pers, 2005.

Anthony Pini (Buenos Aires, 15.04.1902 - Barcombe, 01.01.1989): zoon van Schotse moeder en Argentijnse vader. Kwam met moeder op z'n 10e naar Glasgow. Daar opgeleid als cellist. Werd eerste cellist:
1932-1939: London Philharmonic Orchestra o.l.v. Sir Thomas Beecham
1939-1943: BBC Symphony Orchestra
1943-1947: Liverpool Philharmonic Orchestra
1947-1961: Royal Philharmonic Orchestra o.l.v. Sir Thomas Beecham
1964-1976: Royal Opera House
Speelde ook veel kamermuziek: o.m. in het Brosa en het Philharmonia String Quartet.
Pini gaf les aan het Royal College of Music en aan de Guildhall School of Music and Drama.

Prachtige uitvoering van twee pianotrio's van Joseph Haydn! Ik ben een groot liefhebber van Lili Kraus, en ook van Szymon Goldberg, die prachtige opnamen als violist en dirigent gemaakt heeft. Aan de matrijsnummers is te zien dat ze bij deze opnamen alles in één take hebben opgenomen.

Joseph Haydn: Pianotrio in fis Hob. XV:2 15:20
1 allegro 5:48
2 minuet - trio 4:55
3 finale - thema en variaties, adagio 4:37
XCE.10064-1; 10065-1; 10066-1; 10067-1
Opname 29-08-1939

Joseph Haydn: Pianotrio in Es Hob. XV:29 15:41
1 poco allegretto 8:33
2 andantino ed innocentemente 3:13
3 finale: presto assai 3:55
XCE.10069-1; 10070-1; 10071-1; 10072-1
Opname 01-09-1939

Lili Kraus, piano
Szymon Goldberg, viool
Anthony Pini, cello
78t 30 cm: Parlophone-Odeon SW.8089-8092 (automatische koppeling)

Download mp3

Leopold Stokowski (Londen, 18.04.1882 - Nether Wallop, Hampshire, 13.09.1977): Engelse dirigent, met een Poolse vader en een Ierse moeder. Enkele highlights:
1909-1912: Cincinnati Symphony Orchestra
1912-1938: Philadelphia Orchestra
1940-1942: Richtte het All-American Youth Orchestra op en toerde daarmee door Noord- en Zuid Amerika
1945-1946: Hollywood Bowl, Los Angeles
1946-1949: gastdirecties bij New York Philharmonic Symphony Orchestra
1949-1951: co-dirigent samen met Mitropoulos van de N.Y.Ph.S.O.
1955-1961: Houston Symphony Orchestra
1962-1972: American Symphony Orchestra, opgericht door Stokowski, bedoeld om klassieke muziek te demystificeren en toegankelijk voor iedereen te maken.

Hij verscheen in twee films in 1937: The big broadcast en One hundred men and a girl.
Het meest beroemd werd ij door zijn zijn samenwerking met Walt Disney in Fantasia (1939).

Sylvan Levin (1903 - 10.08.1996): Amerikaans pianist en dirigent, was jarenlang assistent-dirigent van Leopold Stokowski. Richtte in 1938 de Philadelphia Opera Company op en dirigeerde dit gezelschap 6 jaar lang.

Alexander Scriabin (Moskou, 06.01.1872 - Moskou, 27.04.1915): Russisch pianist en componist. Was erg beïnvloed door de mystiek, en maakte als componist een ontwikkeling door van tonaal naar meer atonaal. Ook was hij geïnteresseerd in synesthesie, en associeerde kleuren met verschillende harmonische tonen. Op het eind van zijn leven wilde hij een totaalkunstwerk maken, het Mysterium, waarin alle kunsten en alle mensen verenigd zouden worden. Van dit kunstwerk zijn alleen een aantal teksten en een muzikale prelude (l'Action préalable) bewaard gebleven.
Hij stierf onverwachts in 1915 aan bloedvergiftiging.

Alexander Scriabin:

1 Poème d'Extase op.54 (1905-1908) 17:07
Philadelphia Orchestra o.l.v. Leopold Stokowski
HMV DB 1706-7 (42-1224; 1220; 1225; 1226)
CSHQ 72017-1; 72018-1; 72020-1; 72021-1
Opname Camden N.J., 19-03-1932

2 Prometheus: the poem of fire op.60 (1908-1910) 17:05
Philadelphia Orchestra
Koor van het Curtis Institute of Music
Sylvan Levin, piano
Leopold Stokowski, dirigent
HMV DB 1708-9 (42-1221; 1227; 1222; 1223)
CSHQ 72023-1; 72024-1; 72026-1; 72-27-1
Opname Camden N.J., 19-03-1932

Download mp3

Mischa Levitzki (Kremenchuk, 25.05.1898 - Avon-by-the-Sea, 02.01.1941): Zijn ouders waren van Joods-Oekraïense afkomst, genaturaliseerd als Amerikaans staatsburger. Speelde viool vanaf z'n 3e, maar wijdde zich vanaf z'n 6e aan de piano.
Studeerde bij Aleksander Michalowski (1851-1938) in Warschau
1906: debuut in Antwerpen
1907-1911: Hij won een beurs om te studeren bij Zygmunt Stojowski (1870-1946), een leerling van Paderewski.
1911-1915: Hochschule für Musik Berlijn, studeerde bij Ernö Dohnányi (1877-1960)
1916: Amerikaans debuut in de Aeolian Hall, New York
Daarna reisde hij de hele wereld over om te spelen.
Levitzki componeerde kleine stukjes voor piano. De bekendste zijn The enchanted nymph, Valse in A, Valse Tzigane, en een Gavotte.
Hij stierf onverwachts op 42-jarige leeftijd aan een hartaanval.

Op één Columbia-plaat na maakte hij tussen 1927-1933 een aantal opnamen voor HMV, en nam tussen 1920-1930 ook een groot aantal reproductiepiano-rollen op voor Ampico.

Mischa Levitzki, piano

1 Nicolo Paganini - Franz Liszt: La campanella 4:35
2 Anton Rubinstein: Staccato etude 4:14
78t 30 cm: HMV D 1489 (2-05631/3) Cc12152-4 / Cc12153-1
Opname 16-12-1927

3 Felix Mendelssohn: Rondo capriccioso in E op.14 6:13
78t 25 cm: HMV DA 1317 30-10545/6 OB63333-2 / OB63334-3
Opname 13-03-1933

Download D1489 DA1317 mp3

Franz Liszt: Pianoconcert no.1 in Es 17:56
London Symphony Orchestra o.l.v. Sir Landon Ronald
78t 30 cm: HMV D 1775-6 (32-1005~8)
CR 2467-4; 2468-1A; 2469-2A; 2470-5
Opname 14-11-1929

Download D1775-6 mp3

Een 7e post met 78t. opnamen van dirigent Eugene Goossens II (26.05.1893 - 13.06.1962).

Eerst een opname van de balletmuziek uit de opera "Le Cid" van Jules Massenet. De première vond plaats in 1885, met zangers als Jean de Reszke, Edouard de Reszke en Pol Plançon.
Ik heb geprobeerd uit te vinden wanneer deze opname gemaakt is: ik vermoed in 1926 of 1927.

Prince Igor Campaign, Nicholas Roerich, 1942

De opname van de Poolse dansen uit de opera "Prince Igor" (2e acte) is gemaakt in 1937.

Eugene Goossens

Jules Massenet - "Le Cid": Balletmuziek 13:48
castillane - aubade - andalouse - aragonaise - madrilene - navarraise
New Symphony Orchestra o.l.v. Eugene Goossens
78t 30 cm: HMV C 1638-9 (5-0993; 5-0968; 5-0967; 5-0964)
CR 2073-1A; 2076-1; 2075-2; 2074-2

Alexander Borodin - Nicolai Rimsky-Korsakov:
"Prince Igor"- Dansen, 2e acte 15:30
London Philharmonic Orchestra o.l.v.
78t 30 cm: HMV C.3048-9 2EA.1072-1; 1073-1; 1074-1; 1075-1
Opname Londen, 16-07-1937

Download mp3

In post 8 met opnamen van het Léner String Quartet heb ik een akoestische en een elektrische opname gepost.

Het Léner String Quartet uit Hongarije werd opgericht in 1918 door Jenö Léner (24.06.1894 - 29.11.1948) en bestond in de originele bezetting tot 1941. Vanaf 1942 werd in wisselende samenstellingen gespeeld, tot de dood van Jenö Léner in 1948.
Een van de beroemdste kwartetten in de periode tussen de twee wereldoorlogen, in de romantische traditie.
Het kwartet begon in 1922 met het maken van opnamen.
Het is het eerste strijkkwartet dat complete opnamen maakte van alle strijkkwartetten van Beethoven, een project dat werd begonnen in 1926, vanwege Beethoven's 100e sterfjaar in 1927.

De samenstelling van het kwartet in de periode 1918-1941:
Jenö Léner, eerste viool;
Jószef Smilovits, tweede viool;
Sándor Roth, altviool;
Imre Hartmann, cello.

Dit strijkkwartet in F op.3 no.5 werd toegeschreven aan Josef Haydn, maar is gecomponeerd door Roman Hofstetter (Laudenbach, 24.04.1742 - Miltenberg am Main, 21.o5.1815 of 21.06.1815): Duits componist, een Benedictijner monnik die veel bewondering had voor Josef Haydn.
Hofstetter was bevriend met de Zweeds-Duitse componist Joseph Martin Kraus (1756-1792), met wie hij een Miserere samen heeft gecomponeerd. Hij heeft behalve strijkkwartetten o.m. 10 missen en wat kleinere religieuze werken gecomponeerd.
In 1965 werd ontdekt door musicoloog Alan Tyson dat niet Haydn, maar Hofstetter de 6 strijkkwartetten op. 3 gecomponeerd heeft. Komisch dat het beroemde 2e deel uit het 5e strijkkwartet, wat de bijnaam Haydn's serenade heeft, dus in feite door Hofstetter is gecomponeerd.
In Léner String Quartet 7 heb ik een opname uit 1928 van dit strijkkwartet gepost, dus elektrisch opgenomen. Deze versie is iets sneller.

Roman Hofstetter: Strijkkwartet in F op.3 no.5 13:43
1 presto 3:32
2 andante cantabile 4:19
3 menuetto 3:05
4 scherzando 2:47

Léner String Quartet
78t 30 cm: Columbia L 1638-1639 AX 719-722
Opname 30-10-1924

Download Col L1638-39 mp3

Een van de meest gespeelde composities van Mozart is Eine kleine Nachtmusik, dat oorspronkelijk voor strijkkwartet geschreven is. Al eerder heb ik een versie op mijn blog gezet, gespeeld door het Zernick Quartett, op Imperial. Nu een vroeg-elektrische opname uit 1926 met het Léner String Quartet. Dat was niet eenvoudig: de plaatkanten zouden (volgens het etiket) opgenomen zijn op 80 toeren, maar sommige zijn met nog hogere snelheid, andere met lagere snelheid opgenomen. Het geluid vind ik van plaatkant tot plaatkant ook verschillen: kant 3 klinkt b.v. veel helderder dan kant 4. Misschien geëxperimenteer met de microfoonopstelling?

Enfin, leuk om de speelstijl uit 1926 te horen als het gaat om zo'n overbekend werk van Mozart.

Wolfgang Amadeus Mozart: Strijkkwartet no.13 in G KV 525 (1787) 14:31
1 allegro 3:42
2 romanze: andante 5:36
3 menuetto: allegretto 1:59
4 rondo: allegro 3:14
Léner String Quartet
78t 30 cm: Columbia L 1729-1730 (W)AX 1125-1128
Opname 19-02-1926

Download Col L1729-30 mp3

Elly Ney (Düsseldorf, 27.09.1882 - Tutzing, 31.03.1968): Duits pianiste van m.n. het romantische repertoire.
Studeerde in Keulen (Isidore Seiss, K. Bötcher) en in Wenen (Theodor Leschetizky, Emil von Sauer). Emil von Sauer (1862-1942) heeft nog les gehad van Franz Liszt. Leschetizky (1830-1915) was één van de beroemdste pianopedagogen van zijn tijd, met als leerlingen o.a. Fanny Bloomfield Zeisler, Alexander Brailowsky, Ignaz Friedman, Mark Hambourg, Mieczyslaw Horszowski, Benno Moiseiwitsch, Ignace Jan Paderewski en Artur Schnabel.
1904: debuutZe gaf 3 jaar les op het conservatorium in Keulen.
1911-1927: huwelijk met Willem van Hoogstraten (1884-1964). Daarna volgden tournees, o.a. met het eerste Elly Ney Trio, met haar man, viool, en Fritz Reitz, cello.
Ney hertrouwde met de Amerikaan Paul Allais, maar dit huwelijk hield kort stand. Later verzoenden Ney en Van Hoogstraten zich.
1932: ze richtte het tweede Elly Ney Trio op, met Wilhelm Stross, viool (later Max Strub, viool) en Ludwig Hoelscher, cello.
1937: werd lid van de NSDAP, werd erelid van de Bund Deutscher Mädel, het vrouwelijke deel van de Hitlerjugend. Ze had anti-semitische opvattingen en mocht om die reden na de oorlog tot 1952 niet in de stad Bonn optreden.

Willem van Hoogstraten (Utrecht, 18.03.1884 - Tutzing, 11.09.1965): Nederlands violist en dirigent. Begon op 8-jarige leeftijd met vioolspelen, had les van Alexander Schmuller. Daarna conservatorium Keulen (les van Bram Elderling), studeerde in Praag bij Otakar Sevcik.
1911-1927: huwelijk met Elly Ney. Ze vormden een trio met cellist Fritz Reitz
1914-1918: dirigeerde orkest van Krefeld
1922-1939: woonde in de Verenigde Staten: wisselde bij de New York Philharmonic na het vertrek van Josef Stransky het seizoen af met Willem Mengelberg.
1923-1925: vaste aanstelling New York Philharmonic naast Mengelberg
1922-1939: dirigeerde openluchtconcerten van de New York Philharmonic in het Lewisohn Stadium, N.Y. Dirigeerde daar in 1927 Rhapsody in blue en Pianoconcert in F met George Gershwin als solist.
1925-1938: music director Oregon Symfonie-orkest.
In de oorlog was hij actief voor het Nazi-regime, dirigeerde bij Kraft durch Freude.
1939-1945: eerste vaste dirigent van het Mozarteum Orchester, Salzburg
Na de zuiveringen van na de oorlog werd hij vanaf 1949 dirigent van de Stuttgarter Philharmoniker.

Wolfgang Amadeus Mozart:
Pianoconcert no.15 in Bes KV 450 (1784):
1 allegro 11:07
2 andante 6:01
3 allegro 6:18
Elly Ney, piano
Kamerorkest o.l.v. Willem van Hoogstraten
78t 30 cm: HMV DB 4435-4437
2RA.769-1; 770-2; 771-2; 772-1; 773-1; 774-4
Opname 01-10-1935
Totale tijd: 23:26

Download mp3

Cor de Groot, 1939

Cor de Groot (Amsterdam, 07.07.1914 - Amsterdam, 26.05.1993): Nederlands pianist en componist. Ging op z'n 13e naar het conservatorium, werd leerling van Ulfert Schults (piano) en Sem Dresden (compositie en directie).
1932: deed cum laude solisten-examen, speelde zijn eigen eerste pianoconcert.
Een internationale carrière volgde.
1937: werd 5e op het Internationale Pianisten Concours in Wenen (Gilels werd tweede).
1938-1946: docent aan het Koninklijk Conservatorium den Haag
1939: tournee door Nederlands-Indië, waar hij meer dan 40 concerten gaf.
Tijdens een groot deel van de 2e Wereldoorlog bleef Cor de Groot actief als pianist. Aanvankelijk werd hij na de oorlog door de Eereraad veroordeeld tot 10 jaar uitsluiting, maar werd in hoger beroep vrijgesproken.
Een zeer succesvolle periode brak aan met optredens over de hele wereld.
1956: jurylid van het Koningin Elizabeth Pianoconcours.

1959: blessure aan de rechterhand. Hij ging meer componeren, maakte o.a. veel arrangementen van klassieke werken voor de linkerhand. Ook andere componisten schreven werken voor de linkerhand voor hem.
1960: hij werd hoofd muziekregistratie bij de Nederlandse Radio Unie (NRU).
Een Javaan wist de rechterhand met drukpuntmassage te genezen, maar hij bleef in dienst bij de NRU, wilde niet opnieuw de druk van het reizend pianistenleven. Wel heeft hij als pianist veel radio- en plaatopnamen gemaakt. Hij was in zijn hele carrière een groot pleitbezorger van Nederlandse eigentijdse muziek. 25 Nederlandse componisten droegen in totaal 45 composities aan hem op. Ook buitenlandse componisten schreven werk voor hem.
1988: Cor de Groot nam alle mazurka's van Chopin op op een dubbel-CD, opgenomen in het Haags Gemeentemuseum, op een Pleyel-vleugel uit 1847 (Vanguard 99058).
Als componist was hij erg actief: hij schreef o.a. 3 pianoconcerten, een klarinet- fluit- en hoboconcert, en veel kamermuziek.
Hij overleed in 1993 op 78-jarige leeftijd.

Op deze blog en op mijn blog 33 toeren klassiek zijn andere opnamen van Cor de Groot te vinden.

Edvard Grieg: Ballade in g op. 24 16:15
Cor de Groot, piano
78t 30 cm: Odeon O-8791-2 xxB 8981-4
Opname 30-04-1942

Download mp3

Fritz Lehmann (Mannheim, 17.05.1904 - München, 30.03.1956): Duits dirigent, zoon van een organist en koordirigent. Debuteerde als pianist in 1918.
Dirigentenloopbaan:
1923-1927: Göttingen
1927-1938: Hildesheim
1934-1938: Bad Pyrmont
1934-1944 en 1946-1953: Göttingen International Händel Festival
1938-1947: Wuppertal
1953-1956: gaf les aan de Hochschule für Musik und Theater in München.
Stierf in de pauze van een uitvoering van de Matthäus Passion van Bach in München aan een hartaanval, pas 51 jaar oud.

De Music for the Royal Fireworks werd door Händel in 1749 gecomponeerd voor blaasorkest, in opdracht van George II van Engeland, ter viering van de Vrede van Aken. Dit verdrag maakte een einde aan de Oostenrijkse Successieoorlog (1740-1748) tussen enerzijds Frankrijk, Pruisen en Spanje en anderzijds Oostenrijk en bondgenoten, o.a. Engeland, Rusland en de Nederlanden.

Georg Friedrich Händel: Concerto Grosso in F op.6 no.2:
1 andante larghetto 3:46
2 allegro 2:31
3 largo 3:37
4 allegro ma non troppo 1:55
Orchester des Deutschen Opernhauses, Berlin o.l.v. Fritz Lehmann
Gerhard Puchelt, klavecimbel
78t 30 cm: Odeon O-7973~4 xxB 8812-8815
Opname 14-05-1941
Totale tijd: 11:49

Download Odeon O-7973~4 mp3

Georg Friedrich Händel: Music for the Royal Fireworks
5 ouverture - bourrée - la paix - la réjouissance - menuet 1+2
Radio Symfonie Orkest Brussel o.l.v. Fritz Lehmann
78t 30 cm: Odeon O-9150-1 xxB 8944-7
Opname 07-04-1942
Totale tijd: 15:33

Download Odeon O-9150~1 mp3

Joseph Hollman, cello (Victor, 1906)

Kolisch Quartet: Mozart KV 589 (Victor, 1938)

Serge Koussevitzky, BSO: Haydn (HMV, 1929)

Joseph Szigeti, Sir Thomas Beecham: Mendelssohn (Columbia, 1933)

Leon Goossens, hobo: Händel, D. Scarlatti, Albinoni, Pierné (HMV, Columbia)

Nico Treep, AVRO Orkest (Columbia, 1929) + discografie

Archie Camden, Hamilton Harty: Mozart KV 191 (Columbia, 1926)

Charles Münch: Honegger (DG, 1942, 1944)

Felix Weingartner 5: Bach (Columbia, 1939)

Malcolm Sargent: Coleridge-Taylor (HMV, 1931)

François Ruhlmann: Messager (Pathé)

Marius-François Gaillard: Mozart (Odeon, 1947)

Lili Kraus, Szymon Goldberg, Anthony Pini: Haydn (Parlophone-Odeon, 1939)

Leopold Stokowski: Scriabin (HMV, 1932)

Mischa Levitzki (HMV, 1927, 1929, 1933)

Eugene Goossens 7: Massenet, Borodin/Rimsky-Korsakov (HMV)

Léner String Quartet 8: Hofstetter (1924). Mozart (1926)

Elly Ney, Willem van Hoogstraten: Mozart (HMV, 1935)

Cor de Groot, piano: Grieg (Odeon, 1942)

Fritz Lehmann 3: Händel (Odeon, 1941, 1942)